Hackathony w instytucjach finansowych: sposób na wdrożenie nowych rozwiązań

Instytucje finansowe w Polsce stają się coraz bardziej innowacyjne. Banki skupiają się na dostarczaniu i wprowadzaniu kompleksowych usług finansowych, które wspierane są przez nowe technologie. Dzięki hackathonom proces ten jest bardziej efektywny.

Czym są hackathony?

Hackathony, zwane inaczej codefestami bądź hackfestami, to kilkudziesięciogodzinne maratony programistyczne, podczas których rozwiązywane są konkretne problemy firmy, organizacji bądź instytucji. Mogą mieć postać zdalnej rywalizacji lub też stacjonarnego spotkania. Te drugie trwają zwykle od 24 do 48 godzin. W tym czasie drużyny składające się z kilku osób pracują nad pomysłem aplikacji, strony internetowej, usługi, oprogramowania bądź innego produktu, który ma przyczynić się do rozwiązania problemu, wprowadzenia innowacji, udoskonalenia obszarów w firmie, które tego wymagają. W hackathonie udział wziąć może praktycznie każda osoba - by to zrobić, nie trzeba być programistą.

W zespołach jest miejsce także dla testerów, projektantów graficznych, inżynierów, specjalistów ds. sprzedaży, promocji czy product managerów oraz dla każdej osoby, która ma jakiś interesujący pomysł. Hackathony kończą się zwykle wyłonieniem najlepszych rozwiązań, które mają realną szansę na realizację. W przypadku maratonów rekrutacyjnych istotną kwestią jest możliwość zdobycia zatrudnienia bądź pozyskania pracowników do swojego biznesu.

Kto może organizować hackathony?

Każda firma, organizacja oraz instytucja może z powodzeniem zorganizować maraton programistyczny. Dlaczego? Ponieważ każdy z tych podmiotów potrzebuje rozwoju oraz innowacji, żeby sprostać oczekiwaniom swoich klientów. Prawdą jest, że początkowo hackathony organizowane były głównie w firmach technologicznych.

Z biegiem czasu jednak okazało się, że spontaniczne spotkania w celu wspólnego opracowywania najlepszych dla firmy rozwiązań to pomysł, który można przenieść również na inne branże. Sieć sklepów spożywczych podczas codefestu może udoskonalić swoje dotychczasowe metody logistyczne oraz dystrybucję, firma kurierska może opracować system, który przyspieszy terminowe doręczanie paczek, a organizacja zajmująca się ochroną przyrody może zrealizować projekt, który pozwoli jej w sposób niestandardowy dotrzeć do nowych sympatyków. Coraz bardziej popularne są również specjalistyczne hackathony rekrutacyjne zgodne z metodyką rekrutacji 5.0.

Hackathony w instytucjach finansowych

Branżą, która coraz częściej czerpie wymierne korzyści z organizowania maratonów programistycznych, jest branża finansowa. Jest to zupełnie zrozumiałe - to właśnie instytucje z tego obszaru polegać muszą na w pełni bezawaryjnych systemach informatycznych wolnych od zagrożeń. Tylko w ten sposób ochronią swoje dane korporacyjne oraz dane swoich klientów. Podczas hackathonów powstają zwykle działające rozwiązania, które można w szybki sposób przetestować i sprawdzić poprawność ich działania. Jest to o tyle cenne, że instytucja finansowa ma wgląd w takie rozwiązanie jeszcze na etapie produkcyjnym. Bazując na swoim doświadczeniu oraz wiedzy o klientach może spróbować przewidzieć, czy dany pomysł będzie przydatny. Świetne pomysły mogą być na bieżąco weryfikowane przez specjalistów pod względem dostosowania ich np. do aktualnych uregulowań prawnych.

Ponadto, instytucja finansowa, która udostępnia swoją technologię kilkudziesięciu bądź kilkuset doświadczonym programistom może liczyć na otrzymanie zupełnie nowych produktów, które tę technologię wykorzystują. Tworzenie działającego systemu to jedno - krokiem bardziej dalekosiężnym jest poddanie go realnej próbie. Nie ma z tym problemu firma MasterCard, która z powodzeniem organizuje hackathony, dzięki którym zwiększa swoją pozycję na rynku oraz staje się bardziej wiarygodna.

Hackathony w polskiej bankowości

Wśród polskich oddziałów międzynarodowych firm z obszaru bankowości i finansów organizowanie hackathonów staje się coraz bardziej powszechne. Przykładem może być choćby Citi Mobile Challenge, którego polska edycja odbyła się w Warszawie. Organizatorzy tego oraz jemu podobnych eventów wierzą, że nie ma lepszego sposobu na rozwój tzw. bankowości przyszłości od zaangażowania w doskonalenie obecnych usług przez niezależnych innowatorów zewnętrznych. Bank udostępnił uczestnikom szereg różnych interfejsów programowania aplikacji (API), które umożliwiają programistom tworzenie rozwiązań zintegrowanych z systemem Citi.

Profesjonalnym podejściem do wdrażania nowych rozwiązań w bankowości jest także hackathon organizowany przez Bank Zachodni WBK w kooperacji z pierwszą w Polsce platformę organizującą maratony programistyczne - ChallengeRocket.com oraz Politechniką Wrocławską. Jest to 26-godzinne spotkanie, które ma na celu rozwój i promocję sektora finansowego. Hackathon bankITup jest skierowany do wszystkich pasjonatów nowych technologii - nie trzeba być doświadczonym programistą, gdyż organizatorom najbardziej zależy na zaangażowaniu i kreatywności.

Izabela Błażowska reprezentująca ChallengeRocket mówi, że zadanie konkursowe jest proste, należy odpowiedzieć sobie na pytanie: Jak według Ciebie może wyglądać nowoczesny bank w roku 2030?

Pomysły na BANK 2030 mogą przybrać najróżniejszą formę. Mile widziane są np. koncepcje pokazujące, jak powinny funkcjonować usługi bankowe w przyszłości od strony konsumenckiej. Rozwiązanie może przybrać także formę, która pokaże, jak technologie mogą pomóc w skróceniu czasu realizacji czynności bankowych oraz zwiększenia efektywności banku. Organizatorzy proponują inspirować się takimi hasłami jak sztuczna inteligencja, blockchain, kryptowaluty, bank customer experience, bezpieczeństwo w bankowości, sharing economy i wieloma innymi. Przewidziane są nagrody finansowe oraz wysokiej jakości nagrody rzeczowe.

Udoskonalanie zabezpieczeń

Banki zawsze inwestowały ogromne sumy w systemy zabezpieczeń. Robiły to jednak zwykle w sposób wewnętrzny poprzez tradycyjne sprawdzanie oprogramowania, testowanie i szukanie błędów i bugów oraz miejsc narażonych na włamanie. Całym procesem zajmowały się zespoły techniczne na stałe zatrudnione w instytucji, a zarządy niechętnie myślały o udostępnianiu czegokolwiek specjalistom zewnętrznym. Trudno było im zrozumieć, że w świecie technologicznym istnieje wielu tzw. white hackerów, którzy bardzo chętnie przetestują systemy zabezpieczeń banków pod kątem słabych punktów. To na szczęście się zmienia i branża finansowa zaczyna rozumieć, że cyfrowy przestępca, który będzie chciał złamać kod zabezpieczeń, nigdy nie zrobi tego jawnie. Banki zaczynają czerpać z rozwiązań technologicznych, które są w stanie poprawić ich wyniki i zwiększyć przychody. Rozumieją również korzyści udostępniania na zewnątrz API do swoich różnorodnych produktów licząc na to, że zostanie to wykorzystane przez profesjonalistów do zaproponowania zupełnie nowych rozwiązań. Na przykład koncern VISA udostępnił API Visa Checkout w celu ułatwienia płatności mobilnych, które byłyby konkurencją dla PayPal czy Square.

Rewolucja FinTech

W ciągu kilku ostatnich lat banki zmieniły się bardziej niż w trakcie ostatnich 2-3 dekad. Zmieniają się oczekiwania klientów oraz chęć, by możliwie wszystkie sprawy ze swoją placówką finansową załatwiać on-line. Użytkownicy zaczęli w zupełnie inny sposób korzystać z usług finansowych - do lamusa odeszło czasochłonne czekanie na obsługę przy okienku w placówce stacjonarnej banku. Szczególną rolę w procesie tych zmian odgrywa sektor gospodarki, jakim jest FinTech, który skupia wokół siebie przedsiębiorstwa z branży finansowej i technologicznej. Początki tego sektora mają swoje miejsce w latach 80. XX wieku w USA, gdzie to zaczęły powstawać rozwiązania polegające na komputeryzacji oraz masowe stosowanie telekomunikacji w bankach i innych instytucjach finansowych. Pewnym zaczątkiem sektora FinTech były też. np. bankomaty, które pojawiły się jeszcze wcześniej, bo w latach 60. XX wieku. Intensywny rozwój tej branży nastąpił w momencie upowszechnienia się dostępu do internetu w latach 90, by pod koniec tej dekady wydać na świat takie firmy jak np. PayPal, która idealnie wpisała się w ówczesne potrzeby użytkowników płacących za zakupy on-line.

Czym jest innowacja w finansach?

Rozwój sektora FinTech daje możliwość wzmocnienia doświadczeń klientów np. poprzez rozwój funkcjonalności bankowości mobilnej. Otwiera też zupełnie nowe pola do wdrażania nowatorskich sposobów na zwiększanie zaangażowania klientów. Istnieją aplikacje, które pozwalają użytkownikom wizualizować sobie swoje konto oszczędnościowe jako konkretny cel do osiągnięcia. W rezultacie klient nie sprawdza po prostu konta i nie patrzy wyłącznie na liczby, ale przed oczami ma także nowy samochód, który zamierza kupić sobie za zaoszczędzoną kwotę bądź planuje egzotyczny wyjazd do kraju, do którego zawsze chciał pojechać, ale nigdy nie było go stać. Taka forma zaangażowania zdecydowanie bardziej ma szansę na nawiązanie z klientem długotrwałej relacji.

Innym wykorzystaniem nowoczesnych aplikacji mobilnych może być umożliwienie klientowi, by w łatwy sposób mógł przeanalizować swój budżet i swoje wydatki na podstawie całej historii transakcji. Bank staje się wtedy czymś więcej niż tylko miejscem, w którym przechowujemy swoje pieniądze - jest również doradcą, który pozwoli je mądrze wydać lub zainwestować. Banki, dzięki współpracy z firmami technologicznymi, zyskują większą świadomość tego, co w ogóle można w tej dziedzinie zrobić.

Przykładem narzędzia, które może być świetną próbą zaangażowania użytkowników w produkty i usługi bankowe jest np. aplikacja Undutchly. Ma ona formę gry - uczestnik kolacji, który przegra, musi uiścić rachunek w restauracji. Aplikacja umożliwia także jej obrandowanie marką danej restauracji. Doświadczony developer doskonale zdaje sobie sprawę z tego, jakie rozwiązanie przynosi korzyści obydwu stronom tej sytuacji - użytkownikom/klientom i samej instytucji, która za danym narzędziem stoi.

Korzyści hackathonów w branży finansowe

Przeprowadzanie maratonów programistycznych uwzględniających systemy stosowane przez banki oraz ogromną wiedzę i doświadczenie partycypujących w nich programistów przynosi wiele zalet. Do najważniejszych z nich należą:

• wzmocnienie zabezpieczeń systemów bankowych
• zapewnienie lepszego dostępu do produktów oraz usług
• dywersyfikacja sposobów komunikacji z bankiem
• dostęp do użytkowników, którzy cenią sobie wyłącznie mobilne rozwiązania
• oszczędności na szerszą skalę - ograniczenie konieczności rozbudowy bardzo wielu stacjonarnych placówek instytucji
• wgląd w nowe rozwiązania na etapie ich realizacji - banki mogą je przetestować przed wdrożeniem i sprawdzić, czy spełnią ich oczekiwania
• pozyskanie znacznej ilości nowych pomysłów na udoskonalenie swoich obecnych systemów, aplikacji oraz oprogramowania.

Paweł Kwiatkowski z platformy ChallengeRocket.com, która współorganizuje hackathon bankITup, mówi, iż hackathony w instytucjach finansowych przynoszą równie wiele korzyści samym developerom. Uczestnicy sami decydują o kształcie swoich projektów, a rozwiązania mogą wykonywać w dowolnej technologii (Android, iOS, aplikacja webowa) używając do tego dowolnych narzędzi - dodaje.